Liban, biblijna ziemia Ukochanej

Maryja i Liban to dwa słowa, ktόre już Biblia łączyła ... Liban, zanim stał się chrześcijański, jest jedynym na świecie krajem, ktόry dzięki swojemu pięknu i urokowi był porόwnywany do najpękniejszego stworzenia wiary chrześcijańskiej. Liban stał się ziemią wybraną Najświętszej Panny, a wyjątkowy kult jakim Ją zawsze tam darzono, był dla wiary Libanu najlepszą obroną. Chrześcijanie, aby wyrazić nabożeństwo do Matki Bożej, obok oficjalnej liturgii w języku, ktόry był niezupełnie zrozumiany przez wielu ludzi, używali języka arabskiego, ludowego w kwiecistych modlitwach i hymnach. W chwili ogłoszenia niepodległości Libanu, po zakończeniu I Wojny Światowej, poproszono pewnego libańskiego pisarza o napisanie narodowego hymnu, ktόry odpowiedział, że hymn ten już istnieje, a jest nim: “Łaskawa Matko Boga”. Słyszał ten hymn śpiewany podczas błogosławieństwa wizerunkiem Dziewicy, hymn, ktόry zna każdy Libańczyk z gόr. To świadczy jak nabożeństwo do Matki Bożej jest zakorzenione w sercu każdego Libańczyka chrześcijanina. Ten sam pisarz uważał za symbol Libanu wiejski kościόł, poświęcony najczęściej Dziewicy, na dziedzińcu ktόrego stoi zawsze potężny, wiekowy cedr.

Hymn “Łaskawa Matko Boga”

Łaskawa Matko Boga, skarbcu miłosierdzia i łaski, Ty jesteś naszą ucieczką i naszą nadzieją, Opiekuj się nami, o Dziewico i zlituj się nad naszymi zmarłymi. Jeśli fizycznie jesteś od nas daleko, o Dziewico Matko, Twe wstawiennictwo nam towarzyszy i czuwa nad nami. Za sprawą Tego, ktόry Cię wyniόsł ponad wszelkie stworzenie, Biorąc od Ciebie swe ciało, Otrzymaj dla grzesznikόw przebaczenie na wieczność.Ty jesteś naszą matką i naszą nadzieją, naszą chwałą i naszą ucieczką, Wstawiaj się za nami u Twego Syna, Ażeby przebaczył w swym miłosierdziu nasze grzechy. Nie opuszczaj nas, o łaskawa, o pełna łaski, Zbaw wszystkich swych podwładnych, Abyśmy dziękowali Ci na wieki.

Modlitwa do Matki Bożej Bolesnej         

Bardziej jeszcze wzruszająca jest modlitwa do Matki Bożej Bolesnej, na koniec oficjum Wielkiego Tygodnia. W parafiach gόrskich, Wielki Tydzień jest tygodniem prawdziwych rekolekcji. Nabożeństwo Męki Pańskiej jest śpiewane w kościele każdego dnia wieczorem, a wszyscy wierni czują się zobowiązani w nim uczestniczyć. Opuściłoby się raczej mszę świętą niedzielną niż to nabożeństwo. Ponad godzinę słucha się śpiewu hymnόw, ktόrych nie rozumie się nawet słόw, ale melodie monotonne i smutne pomagają w skupieniu. Czytanie w czasie tego nabożeństwa jest w języku arabskim, a serce przygotowane przez muzykę, przyjmuje głęboko słowa Świętych Ksiąg, daje się nim wzruszyć i pouczyć, a na końcu ceremonii wznosi głos, ażeby wspόłczuć cierpieniom Matki Bożej w języku im zrozumiałym, w strofach, ktόrych nikt dokładnie nie zna pochodzenia i w melodiach, ktόre doskonale wyrażają uczucia duszy. Wszyscy uczestnicy śpiewają; mężczyźni, kobiety i dzieci, najbardziej zatwardziali intelektualiści nie mogą się oprzeć temu zapałowi. Nie zwracają już oni uwagi na błędy płaczliwego i ubogiego języka, ani też na teksty nadmiernie realistyczne, a niekiedy pozbawione dobrego smaku; włączają się do wspόlnej modlitwy, ktόra w tej nocy przepełnia serca. Tekst tych hymnόw przypomina Stabat Mater. Nie wiadomo czy kiedykolwiek dowiemy się kto je napisał, kto do nich skomponował muzykę. W ceremoniach tych jak i w hymnach jest dusza całej wspόlnoty. Ktokolwiek byłby autorem hymnόw, to są one tylko symbolem, dzieckiem, ktόre rodzi się z tego ludu, żyjącego w wielkiej bliskości z Maryją, z miłością i prostotą z głębi serca w stosunku do swej matki. Maryja Dziewica jest wychowawczynią tego ludu.

Sanktuaria maryjne w Libanie    

Kiedy widzi się jak narόd libański modli się do Maryi głęboko i w takiej jedności, nie można się dziwić, że wybudowano tam tyle świątyń ku Jej czci. Maryja w Libanie jest czczona pod wieloma wezwaniami: jako Matka Boża Łaskawa, Matka Boża Strażniczka, Matka Boża Wyzwolenia, Matka Boża Pocieszenia, Matka Boża Bolesna ... Jest Ona czczona wszędzie: Matka Boża z Łąk, Matka Boża z Lasόw, Matka Boża Wzgόrz, Matka Boża z Warownego Zamku, Matka Boża Libanu. Mało jest miejscowości, ktόre nie miałyby kaplicy Matki Bożej. Przy drogach, na każdym z dawnych przystankόw, wznosi się ołtarzyk na ktόrym jest umieszczona ikona Dziewicy. Zasadniczo, żadne libańskie sanktuarium nie odznacza się nadzwyczajną architekturą. Chrześcijanie od dawna prześladowani, troszczyli się jedynie o zachowanie wiary. Sanktuaria libańskie były sławne dzięki pobożności ludu, ktόrej były ośrodkami oraz dzięki wielkiemu znaczeniu, jakie odgrywały w historii katolickich wspόlnot. Matka Boska z Quannoubin w świętej dolinie Illige, w gόrach Batroun, rezydencji kolejnych patriarchόw maronickich, symbolizuje walkę ludu maronickiego o wiarę. Matka Boska z Bzomar jest strażniczką katolickiej wspόlnoty ormiańskiej oraz znakiem jej łączności ze Stolicą Apostolską. Czczona ikona patriarchalnej siedziby w Charfeh, towarzyszyła na wygnaniu pierwszemu patriarsze katolickiej wspόlnoty syryjskiej. Inne jeszcze sławne sanktuaria: Matka Boska Strażniczka w południowym Libanie, Matka Boska Twierdzy i Fortecy w Libanie pόłnocnym, trafnie nazwana bo Matka Boża jest siłą najdzielniejszej ludności chrześcijańskiej wspόlnoty libańskiej. Trzyma Ona w jednej ręce rόżaniec a w drugiej szablę. Na dwόch granicach potężna Dziewica strzeże Libanu. Między maryjnymi sanktuariami Libanu dwa promieniują najbardziej. Są to narodowe miejsca pielgrzymkowe: Matka Boża Wyzwolenia w Bikfaya i Matka Boża Libanu w Harissa. Kult Maryi u Libańczykόw jest bardzo głęboki. Libańczycy mogą ulegać w wielu względach, ale więzy silniejsze od nich samych nie pozwalają im wyrzec się kultu do Matki Bożej. Mają nadzieję, że więzy te zachowają ich wierność na zawsze.

____________________________________________
(Notre Dame de France n° 41 – wrzesień 2000)