Pasterze na Boże Narodzenie

Teksty Starego Testamentu mόwią często o patriarchach Izraela jak o “pasterzach”, w dosłownym tego słowa znaczeniu. Oto na przykład Jakub na służbie Labana (Rdz 30, 36), synowie Jakuba (Rdz 37, 13-14; 46, 34; 47, 3), ze specjalną wzmianką o Jόzefie (Rdz 37, 13-14), Juda (Rdz 38, 12-13), Mojżesz (Wj 3, 1), Dawid (1Sm 16, 11; Ps 78, 70-71), “szałasy” pasterzy w Pieśni nad pieśniami (Pnp 1, 8 ...). W komentarzach tekstόw żydowskich, tytuł “pasterz” może być odczytany jako symbol tych, ktόrzy przewodniczą wspόlnocie lub tych, ktόrzy potrafią rozumnie kierować talentami człowieka (ciało, pięć zmysłόw, szczegόlnie język) i emocjami. Zawόd pasterza jest uważany za sztukę, ktόra przygotowuje i uczy do sprawowania na przykład władzy krόlewskiej nad ludem, bądź prawo rządzenia złożonymi elementami naszej własnej osoby. Pasterz może rόwnież reprezentować nauczyciela lub doktora prawa : u Filona sam Bόg jest pasterzem, ktόry wypasa cały wszechświat, wspierając go swoim słowem, Logos : słowem Jego Prawa, ktόre jest sprawiedliwe i czyste. Mojżesz jest pasterzem stada, czuwa nad edukacją cόrek Gerszoma, zanim stał się wielkim strażnikiem Pańskiego Prawa. Bardziej ogόlnie można powiedzieć, że umysł człowieka, ktόry panuje nad swoimi zmysłami z talentem pastoralnym i przestrzega prawo natury, jest rόwnież pasterzem. Wyrażenie “szałasy pasterzy” w Pieśni nad pieśniami (Pnp 1, 8), stają się symbolem synagog albo domόw zborόw żydowskich i przede wszystkim świątyń, gdzie kapłani i przewodnicy duchowi narodu, nauczają Prawa (Tora). Pomiędzy tymi pasterzami-doktorami są na przykład m.inn.: Jozue, Dawid, Salomon i Mesjasz. W kilku miejscach biblijnych określenie “szałas” występuje jako jedno słowo, co oznacza w wersji aramejskiej “dom nauczania”. To samo zjawisko występuje w literaturze żydowskiej już w I w. przed Chrystusem do I w. po Chrystusie w Nowym Testamencie, dla Jezusa i dla szerzycieli Ewangelii pierwszych wspόlnot chrześcijańskich.

Pasterze z Betlejem w tradycji Kościoła

Począwszy od Orygenesa aż do XIV w., naliczono piętnastu autorόw, ktόrzy komentowali adorację pasterzy u żłobka w Betlejem (Łk 2, 8-20).

1) Łk 2, 8-20 ma znaczenie dosłowne, historyczne i fundamentalne. Dotyczy tu pasterzy z Betlejem, rozumiane w dosłownym tego słowa znaczeniu, pilnujący stado owiec. Oświeceni przez objawienie Boskie i poinformowani przez anioła o Chrystusie Zbawicielu urodzonym w Betlejem, udali się do stajenki, aby pokłonić się Nowonarodzonemu i ogłosić wszystkim co widzieli i słyszeli. Nie mamy prawa wątpić w ich opowiadanie.

2) Poza bazowym sensem dosłownym i historycznym, autorzy rozpoznają u Łukasza sens, ktόry nazywają typologiczny, duchowy, mistyczny lub moralny i ktόry odsyła uczniόw do życia, po Zmartwychwstaniu Chrystusa i do życia z Kościołem.

Pasterze z Betlejem są symbolem pasterzy Kościoła, ktόrzy jak ci z Betlejem oznajmiają wszystkim otrzymaną nowinę. Niektόrzy uwydatniają więcej detali, kim są pasterze Kościoła : uczniami Chrystusa, apostołami, ktόrzy obwieszczają Ewangelię (apostoł Piotr, biskupi, księża, diakoni albo rektorzy zakonόw, kaznodzieje, doktorzy Kościoła), wszyscy ci, ktόrzy zajmują się conajmniej dwiema lub trzema osobami ...

Pasterze z Betlejem w Piśmie

Tradycja widzi łączność między pasterzami z Betlejem a pasterzami Kościoła, gdyż samo Pismo do tego zachęca. W Ewangelii św. Łukasza, adoracja pasterzy zawiera już całą serię elementόw paschalnych : chwała Pana, tytuły Chrystusa ... W Betlejem i w Zmartwychwstaniu, ofiarowany jest nam znak. W Betlejem, znakiem jest Dzieciątko owinięte w pieluszki i leżące w żłobie (Łk 2, 11), a dzień Zmartwychwstania, znakiem jest pusty grόb z zostawionym całunem i płόtnami na swoim miejscu (Łk 24, 5). W Betlejem, Nowonarodzony zaprasza do postawienia sobie pytania: kim jest to Dzieciątko ? i odpowiedź dana jest przez anioła : dziś narodził się wam Zbawiciel, ktόrym jest Mesjasz, Pan (Łk 2, 11). W grobie, brak ciała Jezusa wywołuje pytanie : gdzie jest Pan ? i odpowiedź przychodzi rόwnież od aniołόw: nie ma Go tutaj, zmartwychwstał (Łk 24, 6). Pasterze z Betlejem są wzruszeni przez taką chwałę Boską, ktόry przez swojego anioła im anonsuje to nadzwyczajne wydarzenie. Oni poszli i zobaczyli Maryję, Jόzefa i Niemowlę. Następnie oświeceni zaczęli nauczać i opowiadać co usłyszeli i widzieli. Wszystkich to zachwycało, a Maryja zachowywała wszystkie te sprawy i rozważała je w swoim sercu. Pasterze wrόcili, wielbiąc i wysławiając Boga. Pasterze antycypują doświadczenie wyznawcόw Chrystusa, ktόrzy są najpierw nauczeni przez Jezusa oczywiście, ale rόwnież przez anioła, w dzień Zmartwychwstania i ktόrzy następnie stali się ewangelizatorami.

________________

Père Serra