Główne źródła naszych wiadomości o Nazarecie

Główne źródła naszych wiadomości o Nazarecie i jego historii oraz o najważniejszych stronach Ewangelii w życiu Chrystusa, które tam miały miejsce, są to przede wszystkim same pisma nowotestamentowe, następnie liczne opowiadania pielgrzymów na przestrzeni wieków oraz miejscowe tradycje, które je dokładnie opisują. I wreszcie odkrycia archeologiczne, rozpoczęte zwłaszcza od XIX w., które potwierdzają teksty Nowego Testamentu. Badania archeologiczne trwają nadal. Ekipy ze wszystkich krajów, interesują się historią ukrytą w Ziemi Świętej. Jednak daleko im jeszcze do odkrycia i do zbadania tych miejsc, pełnych zabytków. Patrząc szerzej, nasza znajomość historii narodu żydowskiego od Pierwszego Przymierza z Bogiem (Stary Testament) do Nowego Przymierza (Nowy Testament), historii przypieczętowanej osobą Mesjasza, Jezusa Chrystusa, Syna Maryi, prawdziwego Boga i prawdziwego człowieka, dochodzi do nas także, chociaż bardziej pośrednio, dzięki małej grupie dawnych historyków niechrześcijańskich (np. Żyd Józef Flawiusz czy kilku historyków rzymskich jak : Pliniusz, Tacyt czy Sueton).

Pamiętamy o sławnych odkryciach z Qumram. To tam, na brzegu północno-zachodnim Morza Martwego, zostały znalezione w roku 1947, w ruinach klasztoru Esseńczyków z II wieku, manuskrypty nazwane « Manuskryptami z Morza Martwego », które zawierały część wszystkich ksiąg Biblii ( z wyjątkiem księgi Estery) i części ksiąg Izajasza, proroka Starego Testamentu, który żył sześć wieków przed Chrystusem. Gdy zna się zawartość księgi biblijnej Izajasza, który więcej niż sześć wieków przed Wcieleniem prorokował o macierzyństwie Dziewicy (Iz 7, 10-14), można zmierzyć wagę historyczną tych odkryć archeologicznych i siłę potwierdzenia pism Biblii. Potwierdzenie dokładności biblijnych tekstów, w szczególności dokładności ich tłumaczenia na język grecki, ponieważ wszystkie te pisma znalezione w Qumran, które pochodzą z I wieku przed Chrystusem (żadne nie jest z okresu herodowego), przedstawiają nam z maleńkimi różnicami ten sam tekst, który dzisiaj znajdujemy w księgarniach.

Niektóre stare księgi judaizmu (szczególnie Talmud), wspominają również o Chrystusie nazaretańczyku i o Jego uczniach chrześcijańskich, jak również o różnych tradycjach wschodnich, współczesnych Talmudowi.